Nie istnieje legalna definicja opieki naprzemiennej. W praktyce jest to sposób sprawowania opieki nad dziećmi przez każdego z rodziców naprzemiennie, zwykle w równym czasie. Przykładowo jeden tydzień dziecko spędza u matki a kolejny u ojca. W tym przypadku pełna władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom przez cały okres, niezależnie który rodzic sprawuje bieżącą pieczę nad dzieckiem.
Ustanowienie opieki naprzemiennej
Na podstawie art. 58 § 1 k. r. o. istnieje możliwość orzeczenia pieczy naprzemiennej, zgodnie z którym sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu porozumienia kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Poprzez ww. porozumienie rodzice mogą określić model sprawowania opieki nad dzieckiem w postaci pieczy naprzemiennej. W tego typu sytuacji sąd, biorąc pod uwagę dobro dziecka, ogranicza się do zatwierdzenia porozumienia i wydania orzeczenia zgodnego z wnioskiem stron.
Sąd może ustanowić opiekę naprzemienną również, jeśli wyżej wymienionego porozumienia nie ma. Wynika to z prawa dziecka do bycia wychowywanym przez oboje rodziców. Ustanawiając opiekę naprzemienną trzeba jednak mieć na uwadze między innymi to jak do tej pory sprawowana była opieka przez rodziców, jaka jest więź emocjonalna z każdym z nich, czy dziecko mogłoby chodzić nadal do tej samej szkoły oraz czy konieczna byłaby zmiana środowiska dziecka.
Wady i zalety
Niewątpliwym plusem pieczy naprzemiennej jest utrzymanie i budowanie równej relacji dziecka z każdym z rodziców oraz ich rodzinami.
Wadą może być brak stałego miejsca zamieszkania – dziecko mieszka w dwóch domach. Rozwiązanie takowe, jest również droższe, gdyż często wymaga urządzenia pokoju dziecka w dwóch domach czy zakupienia podwójnego wyposażenia. Kolejnym minusem jest również konieczność podróżowania, a co za tym idzie pakowania rzeczy osobistych dziecka, takich jak książek szkolnych czy ulubionych zabawek.
Alimenty oraz któremu z rodziców przysługuje świadczenie 500 plus?
W przypadku rozwodu sąd wydaje orzeczenie o obowiązku alimentacyjnym na małoletnie dzieci stron. W sytuacji postanowienia o opiece naprzemiennej sąd najczęściej orzeka za zgodą stron, że koszty utrzymania dziecka pokrywają oboje rodzice po połowie. W przypadku, gdy jeden z rodziców nie wyraża zgody na powyższe rozwiązanie, Sąd w orzeczeniu o alimentach określa konkretną kwotę, którą jeden z rodziców ma płacić co miesiąc na dziecko.
Z ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wynika, iż świadczenie 500 plus powinno być płatne po połowie, o ile rodzice dziecka sprawują opiekę naprzemienną. Jednakże zgodnie z orzeczeniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach rodzice małoletniego mogą w porozumieniu zmodyfikować tę zasadę.
Inne świadczenia wychowawcze, zgodnie ze stanowiskiem sądów, iż w opiece naprzemiennej „dziecko wchodzi w skład rodzin obydwojga rodziców”, również powinny być dystrybuowane zarówno do ojca jak i do matki dziecka.
Podsumowanie
Rozstrzygając o opiece nad dzieckiem najważniejsze jest przede wszystkim jego dobro. I tym właśnie kryterium będzie się kierował sąd wydając wyrok. Sąd rozstrzygając w tej kwestii weźmie pod uwagę przede wszystkim przywiązanie emocjonalne dziecka do obojga rodziców, wpływ wychowywania dziecka naprzemiennie na jego rozwój emocjonalny oraz to jak częsta zmiana zamieszkania wpłynie na jego dalszy rozwój.
Ważnym jest zatem, by rodzice kierowali się przede wszystkim dobrem ich dziecka i by postarali się dojść do porozumienia bez kłótni i angażowania w nie wychowanka, na którym takie zatargi bez wątpienia prędzej czy później odcisną swoje piętno. Dlatego też warto wypracować ugodę między rozchodzącymi się rodzicami, tak aby dziecko miało zagwarantowany kontakt i wsparcie od obojga rodziców. W tym celu należy rozważyć wychowywanie dziecka naprzemiennie i zdecydować czy jest to sposób sprawowania opieki najlepszy spośród możliwych w danej sytuacji.
W razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości, zachęcamy do skorzystania z porady prawnej. Podczas spotkania omówimy wszystkie aspekty danego stanu faktycznego oraz dopasujemy najlepsze z możliwych rozwiązania prawne.